Języki tańca

Kultura Współczesna. Teoria, Interpretacje, Praktyka
nr 4(111)/2020

Jeśli ginące w mrokach dziejów początki taniec dzieli z rytuałem, to dzisiaj wydaje się emanacją zabawy. Spontanicznej ekspresji, która pozwala nam sięgać do źródeł naszej kreatywności. Poważnej, chociaż przedsiębranej dla przyjemności. Bezinteresownej. Nieużytecznej. Wymykającej się definicjom i logice rynku. Pięknej. Zabawy, w której Johan Huizinga sto lat temu zobaczył źródła kultury. Język tańca to coś znacznie więcej niż technika: to warunki nawiązania cielesnej relacji (z zespołem, partnerem, widownią, samym sobą), które jedynie na drodze abstrakcji postrzegać można w oderwaniu od konkretnego tańca, od czynności tańczenia, od praktycznego celebrowania, próbowania, kontestowania reguł. Język zatem to kultura ciała. Taniec rozumiemy jako technikę, sztukę, praktykę społeczną, narzędzie ekspresji, język, zabawę, politykę. Przez jego pryzmat patrzymy na kulturę, jest jak antropologiczne narzędzie badawcze pozwalające wejść w obcą kulturę przez doświadczenie cielesnej przemiany albo zobaczyć własną kulturę z dystansu, na jaki pozwala odmienna, pozacodzienna cielesna technika (ze wstępu dr hab. Agaty Chałupnik, dr. hab. prof. UJ Wojciecha Klimczyka).

Spis treści

Języki tańca

Wstęp. Zatańczyć, wyrazić, opisać. Języki tańca - Agata Chałupnik, Wojciech Klimczyk
„Przeciw-ciała”: historyczność taneczności - Wojciech Klimczyk
Improwizacja w choreografii - Tomasz Ciesielski
Intymność. Objęcie w tangu argentyńskim - Agata Chałupnik
Niepokorne słowa butō Hijikaty Tatsumiego z perspektywy praktyczki i teoretyczki tańca butō - Katarzyna Pastuszak
Złote spoiwa. Problem przekładu w tańcu na przykładzie klasycznego tańca japońskiego - Hana Umeda
Taniec jako narzędzie międzykulturowe. Analiza procesu nauki tańca indyjskiego - Zuzanna Kann-Skorupska

Trajektorie tańca

Poetyka intymności. Psychoanalityczne inspiracje w tańcu rosyjskim na początku XX wieku - Anastasia Nabokina
„Przywracając widza do zmysłów”. O kinestetycznym doświadczeniu w interdyscyplinarnych instalacjach choreograficznych - Regina Lissowska-Postaremczak
Taniec eksperymentalny dla rodzin z perspektywy practice as research na przykładzie spektaklu Dookoła kolektywu Holobiont - Hanna Bylka-Kanecka
Mnogie natury spektaklu. O konieczności przekraczania estetyki performatywności w badaniach nad nowym tańcem - Zuzanna Berendt
Taniec to (nie) walka. Agonistyka i antagonistyka a choreografia na przykładzie turniejów rycerskich i mieszczańskich w Niemczech - Maciej Talaga
Patrymonializacja, „UNESCOizacja” i polityka. Trajektorie tańca tradycyjnego w systemie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego - Karolina Dziubata
„Dopokąd tańczą”. Taniec jako język zaangażowania na rzecz (s)pokoju - Joanna Roszak

Omówienia

Antropologia Franza Boasa a życie współczesne - Maciej Ząbek