CFP: „Formotwórcze aspekty fonografii” [1.04–15.05]

Data publikacji: 26.04.2022
Średni czas czytania 2 minuty
drukuj

Numer 3/2022 kwartalnika „Kultura Współczesna” będzie nosił tytuł „Formotwórcze aspekty fonografii”. Zachęcamy do przesyłania tekstów związanych z tą tematyką.

David Bowie stwierdził kiedyś, że uwolniona od fizycznych nośników muzyka stanie się dostępna niczym woda w kranie. Dwadzieścia lat później streaming urzeczywistnia wizję artysty, ale kasety i płyty wciąż są w grze, a ich rosnące nakłady świadczą o renesansie starych nośników.

Fizyczność fonografii przez dekady była oczywistością. Według Wernera Faulsticha fonograf rozpoczął erę muzyki zespolonej z nośnikiem oraz mediów, które zmieniły funkcjonowanie muzyki w kulturze. Kolejne przekaźniki, jak pisał Marshall McLuhan, zmieniały samą muzykę, której rozwój wpływał znów na ich kształt. Innowacyjność, ale i ograniczenia nośników dźwięku stały się, zwłaszcza w muzyce popularnej, czynnikami procesu twórczego. Jest on powiązany w artystycznych gestach z wykorzystaniem cech swoistych poszczególnych mediów jak: odtwarzanie wsteczne, zmienność prędkości obrotów krążka czy taśmy, możliwość stosowania równoległych rowków, ukryte ścieżki, wykorzystanie zapisów wyświetlanych przez urządzenia odtwarzające, picture disc itp. Fakt wielokodowego funkcjonowania nośników (materiał, opakowania, opisy, grafiki) wzbogaca tę kluczową dla przekazu artystycznego przestrzeń badań. Fizyczność nośników pociąga i słuchaczy, i badaczy. Mimo ograniczeń oferuje coś, czego nie ma w muzyce wydawanej i odbieranej z pominięciem tradycyjnych nośników.