Walentyn Sylwestrow uhonorowany podczas Eufonii Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis"

Data publikacji: 25.11.2022
Średni czas czytania 6 minut
drukuj

Złotym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis został uhonorowany ukraiński kompozytor Walentyn Sylwestrow, jeden z najwybitniejszych żyjących kompozytorów ukraińskich i jeden z najwybitniejszych kompozytorów świata. Maestro odebrał odznaczenie 24.11.2022 r. z rąk Jarosława Sellina, wiceministra kultury i dziedzictwa narodowego. Uroczystość w Filharmonii Narodowej w Warszawie poprzedziła koncert muzyki ukraińskiej w ramach IV Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Europy Środkowo-Wschodniej „Eufonie”. Tego wieczoru NOSPR pod dyrekcją Andrzeja Borejki zaprezentowała festiwalowej publiczności VIII Symfonię Walentyna Sylwestrowa w obecności kompozytora oraz jego najbliższych. Było to pierwsze wykonanie tego utworu poza granicami Ukrainy i drugie w historii.

Walentyn Sylwestrow przez wielu krytyków i muzykologów uznawany jest za najwybitniejszego żyjącego kompozytora ukraińskiego i jednego z najwybitniejszych kompozytorów świata. (…) Jego muzyka urzeka prostotą i głęboką wiarą w piękno – powiedział wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego dr Jarosław Sellin podczas uroczystości.

Walentyn Sylwestrow zajmuje się muzyką już 70 lat.  Edukację muzyczną rozpoczął w 1952 r. w wieku 15 lat. W Kijowskim Konserwatorium był studentem znakomitych mistrzów: Borysa Latoszyńskiego oraz Lwa Rewuckiego. Międzynarodowa kariera Sylwestrowa rozpoczęła się w drugiej połowie lat 60. XX wieku, kiedy kompozytor otrzymał zamówienie od Fundacji Muzycznej Kusewickiego (Koussevitzky Music Foundation). Powstał wówczas utwór Eschatofonia, którego prawykonanie miało miejsce w 1968 roku w Darmstadt.  Jako czołowy przedstawiciel „kijowskiej awangardy” W. Sylwestrow przebył drogę od dodekafonii, poprzez tonalność i styl metaforyczny, po koncepcję „metamuzyki”, będącą dla niego poszukiwaniem stylu  uniwersalnego. W ciągu ostatnich dwudziestu lat komponował przede wszystkim utwory chóralne. Wierzy, że melodia jest kluczowa w muzyce i warunkuje jej przetrwanie.

Walentyn Sylwestrow stworzył własny styl, który zmieniał się na przestrzeni lat. W swojej drodze muzycznej jest konsekwentny i niezależny, bez względu na konsekwencje. Zapłacił za to m.in. wyrzuceniem ze Związku Kompozytorów Radzieckich, był też szykanowany. Przez wiele lat za czasów sowieckich jego utwory nie były prezentowane publiczności. W ostatnich latach wspierał swoją muzyką protestujących na Majdanie - przypomniał dr Jarosław Sellin.

W laudacji na cześć kompozytora, dziękując za jego niezwykłe dzieła wiceminister Sellin wyraził też wsparcie dla narodu ukraińskiego.

Myślę, że będę wyrazicielem uczuć nas wszystkich, jeśli powiem, że od kilku miesięcy podziwiamy dzielny naród, który dziś tutaj na estradzie Maestro Sylwestrow reprezentuje. To, że walczy o wartości, które są nam wszystkim bliskie. Solidaryzujemy się z państwem, które broni swojej wolności i niepodległości. Cieszę się, że Maestro Sylwestrow jest dzisiaj z nami i że osobiście mogę mu wręczyć najwyższe odznaczenie resortu kultury – powiedział Jarosław Sellin.

Wiele kompozycji Walentyna Sylwestrowa znalazło stałe miejsce w repertuarze czołowych orkiestr i solistów świata. Jego muzyka gościła na salach koncertowych w USA, Wielkiej Brytanii, Austrii, Węgrzech, Holandii, Danii, Finlandii, Polsce czy Szwajcarii. Utwory Sylwestrowa wykonywali artyści tacy jak Gidon Kremer, Ivan Monighetti, czy Antonii Baryshevskyi. Można je usłyszeć także w filmach, w szczególności w obrazach w reżyserii Francoisa Ozona i Kiry Muratowej. Kompozytor był dwukrotnie nominowany do nagrody Grammy.

Twórczość Walentyna Sylwestrowa jest znana polskim melomanom. Jego utwory były prezentowane podczas czterech edycji jednego z najważniejszych festiwali muzyki współczesnej „Warszawska jesień”. W 2019 roku dzieło kompozytora zatytułowane „Hymn 2001” znalazło się w programie II edycji festiwalu Eufonie. Wiosną tego roku odbyło się prawykonanie „Psalmu” – najnowszej kompozycji Sylwestrowa na wielki chór mieszany a cappella. Wczoraj podczas Eufonii mogliśmy wysłuchać pierwszego poza Ukrainą wykonania „VIII Symfonii” – podsumował prof. Rafał Wiśniewski, Dyrektor Narodowego Centrum Kultury. 

9 października br. Walentyn Sylwestrow został uhonorowany jedną z najbardziej prestiżowych europejskich nagród muzycznych Opus Klassik za dorobek życia. Podczas berlińskiej gali laudację na cześć laureata (osobiście nie uczestniczył w uroczystości) wygłosiła niemiecka minister kultury Claudia Roth.