Ustawienia i wyszukiwarka
Emocje w sieci. Analiza internetowych dyskusji związanych z setną rocznicą odzyskania niepodległości
Jaka była „temperatura” dyskusji dotyczących Święta Niepodległości w Internecie? Czy możemy nazwać emocje, które pojawiły się w tej debacie? W jaki sposób Polacy komentowali wydarzenia związane z obchodami 11 listopada w 2018 r. w mediach społecznościowych?
Analiza internetowych dyskusji związanych z setną rocznicą odzyskania niepodległości wpisuje się w szerszy projekt badawczy dotyczący sposobów świętowania 11 listopada przez Polaków, który Narodowe Centrum Kultury prowadzi od 2016 r. W ramach projektu zrealizowano m.in. badania sondażowe, badania etnograficzne oraz wykonano analizę sentymentu treści zamieszczanych w Internecie. Podczas XII Forum Kultury Słowa, „Polszczyzna w dobie cyfryzacji”, które odbyło się dniach 16-18 października 2019 r., na Uniwersytecie Jana Kochanowskiego w Kielcach zaprezentowano wyniki badania wzmianek, które były zamieszczane w Internecie w związku z setną rocznicą odzyskania niepodległości. Badanie zostało zrealizowane przez Zespół Sentimenti na zlecenie Narodowego Centrum Kultury.
Pojęciem wyznaczającym ramy teoretyczne badania internetowych treści jest sentyment, który oznacza wydźwięk emocjonalny wypowiedzi. Analiza sentymentu wykorzystuje zautomatyzowane metody eksploracji internetowych treści (całych wypowiedzi lub jej fragmentów) kontekstowo powiązanych z wybranym zagadnieniem. Pierwszym etapem analizy jest identyfikacja tekstów, w których pojawiły się słowa nacechowane emocjonalnie, a następnie odpowiednie zaklasyfikowanie tekstów – rozróżnienie wypowiedzi nacechowanych pozytywnie, negatywnie lub neutralnie oraz wskazanie nazw emocji, które powiązane są z nasileniem sentymentu w danej wypowiedzi.
Na potrzeby analizy pozyskane zostały polskojęzyczne wzmianki, które ukazały się w okresie 1-18 listopada w 2018 r. Jako materiał porównawczy, pobrano materiał opublikowany w analogicznym okresie w 2017 r. Zgromadzono 914.130 wzmianek z 2018 r. i 517.225 – z 2017 r. Wszystkie wypowiedzi internautów pochodziły z portali informacyjnych, forów i mediów społecznościowych (Facebooka i Twittera). Zostały pobrane za pomocą narzędzi crawlingowych, przy użyciu słów kluczowych: „święto niepodległości”, „11 listopada” i „marsz niepodległości” (występujących w różnych przypadkach i wariantach zapisu, w tym bez polskich znaków). Słowa kluczowe zapisane były również w postaci hasztagów: #PL100, #swietoniepodleglosci, #marszniepodleglosci.
Natężenie dyskusji, które odnosiły się do rocznic odzyskania niepodległości, a które trwały od 1 do 18 listopada nie utrzymywało się na stałym poziomie – było różnorodne „przed” „w trakcie” i „po” święcie. Zarówno w 2017, jak i w 2018 r., największa liczba wzmianek kontekstowo powiązanych ze świętem została opublikowana 11.go listopada. W 2018 r. opublikowano ich tego dnia o 44% więcej niż w roku poprzednim.
Od 1 do 10 listopada wzmianki publikowane przez internautów były bardziej negatywne (w 2018 r. w większym stopniu niż w roku poprzednim). 11 listopada, dokładnie w rocznicowym dniu, wzrastało pozytywne natężenie sentymentu w wypowiedziach internautów (w obu analizowanych latach). Od 12 listopada natomiast wypowiedzi internautów charakteryzowały się zwiększonym natężeniem negatywnego sentymentu. Ponadto, dyskusje internautów, które ukazały się „po” święcie, charakteryzowało również „pobudzenie”, czyli wzrost ogólnej temperatury dyskusji, która narasta, gdy wzmaga się negatywny sentyment wypowiedzi. Przyjmuje się, że rozmowy o wydźwięku negatywnym są bardziej angażujące dla internetowych interlokutorów. W odniesieniu do źródeł publikowanych wypowiedzi, można zauważyć, że te treści, które ukazywały się na portalach i forach internetowych cechowały się bardziej negatywnym wydźwiękiem, a te, które ukazały się w mediach społecznościowych, charakteryzowały się bardziej pozytywnym natężeniem sentymentu.
W internetowych dyskusjach dotyczących święta odzyskania niepodległości ważny był wątek związany z Marszem Niepodległości organizowanym cyklicznie w Warszawie. Zainteresowanie internautów takim wydarzeniem w 2018 r. odzwierciedla niniejsza analiza sentymentu. Możemy zauważyć, że już od 7 listopada, kiedy władze Warszawy rozważały zakaz organizacji Marszu Niepodległości, nastąpiło zwiększenie liczby wzmianek oraz wzrost sentymentu negatywnego w takich wypowiedziach.
Zmiany sentymentu we wzmiankach o 11 listopada w 2018 r. (porównanie z dniem poprzedzającym)
Źródło: Raport z analizy emocji i sentymentu w dyskusjach internetowych w latach 2017-2018, opracowanie: Zespół Sentimenti.
W badaniu przeanalizowano również emocje, które towarzyszyły debacie dotyczącej święta odzyskania niepodległości. Analizy tej dokonano w odniesieniu do ośmiu podstawowych emocji występujących w modelu opracowanym przez Roberta Plutchika[1]. Badanie ujawniło, że emocje, które były najsilniej obecne w wypowiedziach pochodzących z dnia 11 listopada to radość i zaufanie (w obu analizowanych latach). W 2018 r., w wypowiedziach, które wygenerowali internauci dnia 11 listopada, można było zaobserwować zwiększenie natężenia emocji pozytywnej, głównie radości o ok. 5%, w stosunku do dnia poprzedniego. Natomiast 12 listopada w wypowiedziach zaobserwowano wzrost emocji negatywnej strachu, o ponad 10%, w stosunku do dnia poprzedniego.
[1] Plutchik R. Emotion A Psychoevolutionary Synthesis. New York Harper and Row, 1980.
Zmiany emocji we wzmiankach o 11 listopada 2018 r. (porównanie z dniem poprzedzającym)
Źródło: Raport z analizy emocji i sentymentu w dyskusjach internetowych w latach 2017-2018, opracowanie: Zespół Sentimenti.
Zachęcamy do zapoznania się z prezentacją, w której opublikowane się szczegółowe wyniki analizy internetowych dyskusji związanych ze świętem 11 listopada.
[1] Plutchik R. Emotion A Psychoevolutionary Synthesis. New York Harper and Row, 1980.
