Tak w noc, pogodna jeśli służy pora, wzrok się przyjemnie ułudzi...

...pisał Adam Mickiewicz w „Świtezi”. I dodawał w tej samej strofie: „Lecz żeby w nocy jechać do jeziora, trzeba być najśmielszym z ludzi”. To w końcu jak: W NOC czy W NOCY? Licentia poetica i konieczność zachowania odpowiedniego układu wiersza tłumaczą wieszcza z niekonsekwencji stosowania pewnych form gramatycznych, nas jednak takie względy już nie dotyczą. Dlatego pamiętajmy, że mówimy i piszemy: W NOCY (bez określeń): pracował do drugiej w nocy; w nocy ktoś przywiązał psa pod schroniskiem; w dzień i w nocy; w nocy z soboty na niedzielę; W NOC + OKREŚLENIE: w noc sylwestrową, w noc Wszystkich Świętych, w noc przed egzaminem – czyli wtedy, kiedy mamy dodatkowe, zwykle przymiotnikowe lub rzeczownikowe, określenie owej nocy, a także w utartych połączeniach: do późna w noc, długo w noc (np. siedzieli do późna w noc, rozmawiali długo w noc).
Źródło: [NSPP; WSPP; SJP PWN; SJP Dor; A. Mickiewicz, Świteź]