NATENCZAS i NA TEN CZAS
il. Marcelina Jarnuszkiewicz

Jak słyszymy NATENCZAS, to od razu myślimy o Wojskim, który właśnie NATENCZAS „chwycił na taśmie przypięty swój róg bawoli, długi, cętkowany, kręty jak wąż boa”. Zapisane łącznie NATENCZAS, sensownie użyte, oznacza ‘wtedy; wówczas’. Obok przysłówka NATENCZAS występuje w polszczyźnie wyrażenie przyimkowe NA TEN CZAS – trzy wyrazy oddzielnie zapisywane, akcentowane inaczej niż łącznie pisany przysłówek, a więc: NA TEN CZAS [NA-ten-CZAS] – NATENCZAS [naTENczas]. Wyrażenia przyimkowego NA TEN CZAS używamy wtedy, gdy chcemy przekazać sens ‘na ów moment; na ten okres’, np. NA TEN CZAS czekaliśmy wszyscy tyle lat; Nadchodzi słotna pora – NA TEN CZAS najlepsza będzie nasza rozgrzewająca herbata z imbirem i goździkami.

Źródło:

[SJP PWN; SO PWN; USJP; SJP Dor; ESJP, II, 240, 280; A. Mickiewicz, Pan Tadeusz, IV, 664-666]