BOGATY
il. Art Group

Czy BOGATY to ‘ten, kto zyskał przychylność BOGA’? Różnie różni o tym mówią… Na podstawie zasobu leksykalnego rozmaitych języków słowiańskich można śmiało postawić tezę, że BOGATY to prasłowo, wywodzące się bezpośrednio od prasłowiańskiego przymiotnika *bogatъ ‘zamożny, majętny, obfity’. Jednak geneza owego nie jest już taka pewna… Są dwie zasadnicze teorie na temat pochodzenia owego prasłowiańskiego przymiotnika. Jedna z nich utożsamia rdzeń bogъ- obecny w przymiotniku *bogatъ z rdzeniem bogъ- obecnym w rzeczowniku BÓG i oba wyprowadza z praindoeuropejskiego pnia *bh ag- ‘przydzielać’. Prasłowiańskie *bogъ oznaczałoby ‘udział, bogactwo, szczęście’. Według tej teorii BÓG to ‘ten, kto przydziela dobro, kto obdarza dobrem’, BOGATY zaś to ‘ten, komu zostało dobro przydzielone; ten, kto otrzymał dużo dobra’. Według drugiej teorii BOGATY również pochodziłby od praindoeuropejskiego pnia *bh ag- / *bh e-n-g- niosącego znaczenie ‘rozłamywać, rozdzielać’, a także ‘rozdzielać, przydzielać’, jednak BÓG nie miałby już z bogactwem nic wspólnego. Według drugiej teorii bowiem nazwa BÓG wywodzi się z pnia *bheg- o znaczeniu ‘budzić lęk’ – BÓG to nie ‘ten, kto obdarza, ten, kto przydziela’, lecz ‘ten, kto budzi lęk; ten, kogo trzeba się bać’.

Źródło:

[SEJP Bor, 34, 36; ESJP, I, 64-65, 69]