Znamy laureatów 33. Festiwalu Mediów Człowiek w Zagrożeniu

Data publikacji: 23.10.2023
Średni czas czytania 6 minut
drukuj

W sobotę, 21 października podczas uroczystej gali przyznano nagrody w ramach konkursów tegorocznego Festiwalu Mediów Człowiek w Zagrożeniu. Gremia jurorskie nagrodziły twórców szeroko pojętej sztuki faktu – reżyserów filmów dokumentalnych, a także autorów reportaży radiowych i telewizyjnych. Grand Prix zdobył film Apolonia, Apolonia w reżyserii Lei Glob. Nagrodę Cierpliwe Oko im. Kazimierza Karabasza, ufundowaną przez NCK otrzymał Maciek Hamela za film Skąd dokąd.

Apolonia Apolonia to biograficzny portret Apolonii Sokol – artystki wizualnej, której życie, rozwój twórczy i próby odniesienia sukcesu w obiegu sztuki współczesnej zostały udokumentowane na przestrzeni 13 lat. Jury pod przewodnictwem Pawła Łozińskiego wskazało na osobisty i szczery charakter filmu, który przez pryzmat figury głównej bohaterki opowiada o zmaganiach z dorastaniem, sztuką i kobiecością oraz który przywraca nam wiarę w przyjaźń i wolność. Film był wcześniej pokazywany w Polsce m. in. na festiwalach Millenium Docs Against Gravity oraz Młodzi i Film w Koszalinie, na których zdobył kolejno Grand Prix i statuetkę Wielkiego Jantara.

Druga pod względem wartości pieniężnej nagroda - Cierpliwie oko im. Kazimierza Karabasza, ufundowana przez NCK, przypadła Maćkowi Hameli za film Skąd dokąd. Dzieło Hameli to nakręcony w pierwszych tygodniach wojny w Ukrainie zbiorowy portret społeczeństwa szukającego schronienia przed przemocą. Ograniczając się do przestrzeni vana przewożącego uchodźców przez ogarnięty wojną kraj, filmowcy zabierają widza w podróż razem z bohaterami, których życie z dnia na dzień uległo całkowitej destrukcji. Jury określiło obraz jako pełne wzruszeń i prawdy uniwersalne antywojenne świadectwo. Film otrzymał też Nagrodę publiczności za najlepszy film dokumentalny.

Nagroda Stowarzyszenia Filmowców Polskich powędrowała do Łukasza Kowalskiego za film Lombard - wielokrotnie wyróżnianego ulubieńca bywalców i gremiów jurorskich wielu festiwali, a z kolei Nagroda za przezwyciężanie zagrożeń im. Aleksandra Kamińskiego przypadła Alisie Kovalenko za Nie znikniemy, będącego portretem grupy nastolatków dorastających w ogarniętym wojną Donbasie. Wyróżnienie otrzymały też krótkometrażowe Trzy opowiadania o Basi autorstwa Mateusza Pietraka. 

Projekcje kinowych filmów dokumentalnych – choć ważne w kontekście programu festiwalu – nie są jedyną składową Człowieka w zagrożeniu. Wydarzenie konsekwentnie od momentu swojego powstania przyznaje też laury autorom dzieł reporterskich emitowanych w telewizji oraz w radiu.

Laureatem Nagrody za Najlepszy Reportaż Telewizyjny został Andriej Kuciła – zdobywca Grand Prix w zeszłym roku  za film Gdy kwiaty nie milczą i zarazem jeden z tegorocznych jurorów konkursu filmów dokumentalnych – za reportaż Woda święcona, dokumentujący obchody Chrztu Pańskiego na 36 dni przed wybuchem wojny w Ukrainie. Materiał otrzymał również nagrodę publiczności.

Dziennikarka Katarzyna Michalak otrzymała laur Tygodnika Angora za Najlepszy Reportaż Radiowy za Moją Ludkę – opowiadającą o poszukiwaniu przez główną bohaterkę swojej wojennej siostry po prawie 80 letniej rozłące. Audycja została określona jako poruszająca historia dotykająca jednostkowego doświadczenia, ale też splątanych losów dwóch narodów - polskiego i żydowskiego.

Warto też wspomnieć o wyróżnieniu uznanego na świecie twórcy filmów dokumentalnych i fabularnych, Siergieja Łoźnicy, pozakonkursową nagrodą Kapituły im. Krzysztofa Talczewskiego – zmarłego w ubiegłym roku reżysera dokumentalnych filmów telewizyjnych. Gremium pod przewodnictwem Agnieszki Holland wskazało na dorobek laureata, na który składają się dzieła poszukujące, niejednoznaczne, odważne. Kapituła została uformowana rok temu, niebawem po śmierci swojego patrona. Na tegorocznej edycji odbyła się specjalna projekcja jego ostatniego filmu – Zawsze świeży pieniądz, powstałego na bazie książki reportażowej pierwszego dyrektora festiwalu, Marka Millera.

Od czasu swojej pierwszej, mającej miejsce już 33 lata temu edycji, festiwal stale rozbudowuje przyjętą przez siebie formułę, stając się jedynym w Polsce tego rodzaju forum dla sztuki non-fiction. Narodowe Centrum Kultury jest współorganizatorem wydarzenia od 2010 roku. Organizatorem  wszystkich edycji festiwalu jest niezmiennie łódzkie Muzeum Kinematografii.