Fortepian dla wszystkich. Rekonstrukcja kompozycji Andrzeja Bieżana

Kordegarda. Galeria Narodowego Centrum Kultury - Warszawa, ul. Krakowskie Przedmieście 15/17
Pt. 21 — Sob. 29 września 2018 r.

Wernisaż: piątek / 21 września / 14:00 / Wykonawcy: Piotr Grodecki – klasyka dla wszystkich, Marcin Krzyżanowski – improwizacja dla wszystkich

Finisaż: sobota / 29 września / 18:00 / Wykonawcy: Szabolcs Esztényi – muzyka współczesna dla wszystkich, Krzesimir Dębski – jazz dla wszystkich

Podczas recitalu Zdzisława Piernika w styczniu 1976 roku w legendarnej warszawskiej Galerii Współczesnej Andrzej Bieżan zaprezentował projekt Restauracja. W tym roku Kordegarda. Galeria Narodowego Centrum Kultury przedstawia rekonstrukcję kompozycji.

Wydarzenie jest częścią programu 61. Festiwalu Warszawska Jesień.

Dołącz do wydarzenia Finisaż/ instalacja
„Fortepian dla wszystkich” / Andrzej Bieżan →

O wystawie

„Przez wzgląd na ingerencje cenzury w kształt dzieła artystycznego Bieżan nazwał swój projekt kompozycją. Chciał w ten sposób uniknąć jakichkolwiek kontaktów z urzędnikami Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk, którzy wobec tej Galerii byli szczególnie gorliwi w wykrywaniu koncepcji zagrażających podstawom ustrojowym socjalistycznego państwa, ale za to w większości przypadków odpuszczali utworom muzycznym z kręgu muzyki współczesnej. Ze względów obiektywnych do pierwszego wykonania kompozytor użył pianina marki Calisia” – wspominał Marcin Krzyżanowski.

Ekspozycja organizowana jest przez Narodowe Centrum Kultury w porozumieniu ze Związkiem Kompozytorów Polskich oraz przedstawicielami Festiwalu Warszawska Jesień prezentuje zrekonstruowaną kompozycję Andrzeja Bieżana. Idea „polega na tak gruntownych ingerencjach w strój instrumentu, by popularne utwory stały się trudne do rozpoznania, a improwizacje wykorzystywały niecodzienny układ dźwięków typowego instrumentu (w obecnej rekonstrukcji – fortepianu). Kompozytor zastosował niekonwencjonalne dyspozycje formotwórcze dotyczące materiału wysokościowego i czasowego – wyjaśniał Marcin Krzyżanowski.

Zagraj na wyjątkowym fortepianie w Kordegardzie

Każdy chętny, przybywający do Kordegardy, będzie mógł zagrać na fortepianie. Dla osób z możliwością czytania nut przygotowaliśmy dwa znane utwory – „W Krainie Melodii” oraz „Łatwe Utwory na Fortepian”. Podczas wernisażu wystawy będzie można usłyszeć autorów rekonstrukcji Piotra Grodeckiego (klasyka dla wszystkich) i Marcina Krzyżanowskiego (improwizacja dla wszystkich). Na finisażu zapraszamy wszystkich do wysłuchania dźwięków w wykonaniu Szabolcs Esztényi (muzyka współczesna dla wszystkich) i Krzesimira Dębskiego (jazz dla wszystkich).


Andrzej Bieżan (1945-1983) – polski kompozytor, pianista, performer. W latach 1966-1972 studiował kompozycję w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie u Piotra Perkowskiego i w Krakowie u Bogusława Schaeffera. Był współzałożycielem i członkiem kilku grup muzyki improwizowanej i live electronics, m.in. Materials Service Co., Grupa Muzyki Intuicyjnej, Sesja 72 – 76, Super Grupa Bez Fałszywej Skromności, Niezależne Studio Muzyki Elektroakustycznej, Cytula Tyfun da Bamba Orkiester. Jako pianista i kompozytor występował na festiwalach muzyki współczesnej w Warszawie, Poznaniu, Berlinie Zachodnim, Bourges, a także na festiwalach jazzowych (Jazz Jamboree) i koncertach w klubach. Komponował muzykę do spektakli teatralnych, był dyrektorem poznańskiego Teatru Lalki i Aktora Marcinek, pracował w Studiu Eksperymentalnym Polskiego Radia. W 2013 roku wytwórnia Bołt wydała dwupłytową antologię jego muzyki zatytułowaną Polygamy.

„Andrzej Bieżan był klasycznie wykształconym kompozytorem, ale wybrał ścieżkę muzycznego ikonoklasty. […] określał swą twórczość muzyką intuicyjną, liczył się dla niego moment kreacji tu i teraz. W jego koncepcji „muzyki teraz” ważna była zespołowa medytacja, improwizacja, eksperymenty brzmieniowe i sytuacje performerskie. Do historii przeszły kompozycje na talerze, szklanki, spodeczki i kieliszki, utwór inspirowany nagraniami odgłosów wielorybów i konstruktorska inwencja Bieżana materializująca się chociażby w postaci tubmaryny, dwumetrowego, jednostrunowego instrumentu o renesansowym rodowodzie, który wyposażył w urządzenie pogłosowe bazujące na sprzężonych magnetofonach. Przewinął się przez masę zespołów przełomu lat 70. i 80. zacierających granicę między kompozycją i improwizacją, muzyką elektroniczną i jazzem” – pisał o artyście Rafał Księżyk [w: Intuicjoniści – pierwsze 15 lat polskiego off jazzu, dwutygodnik.com].


Organizator: Narodowe Centrum Kultury

Partner: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Związek Kompozytorów Polskich, Festiwal Warszawska Jesień

Koordynacja: Anna Rudek-Śmiechowska (NCK), Ewa Radzion (Warszawska Jesień)

Wydarzenie wpisane do programu tegorocznego 61. Festiwalu Warszawska Jesień.