Już! Od razu! Bez zwłoki! W tej chwili! – tak można by przedstawić znaczenie słowa NATYCHMIAST. I znaczenie słowa NATYCHMIAST, i jego użycie, i wszelkie synonimy, którymi można to słowo zastąpić, odnoszą się do czasu. Ale słowo NATYCHMIAST nie pochodzi od określenia relacji czasowej – wywodzi się od wyrażenia wskazującego na relację przestrzenną. NATYCHMIAST to skrócenie zrostu utworzonego od słów: NA TYCH MIASTACH, czyli ‘na tych miejscach’ (bo MIASTO oznaczało dawniej ‘miejsce’). NATYCHMIAST to pierwotnie ‘na tym miejscu; tu i teraz; zanim stąd odejdziesz’

Źródło:

[SJP PWN; SO PWN; USJP; SJP Dor; ESJP, II, 281-282]