Animacja kultury

Kultura Współczesna. Teoria, Interpretacje, Praktyka
nr 4(62)/2009
Animacja kultury

Animacja kultury

Animacja kultury: wprowadzenie - Małgorzata Litwinowicz-Droździel
Czas animacji kultury - Krzysztof Czyżewski
Ożywić animatora kultury - Małgorzata Litwinowicz-Droździel

"Spiritual reconstruction must be part of physical reconstruction; it is about creating a healthy relationship with others and with ourselves" – to wyznanie wiary mieszkańca zburzonej bośniackiej wsi autor zestawia z Artykułem 27 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka: "Każdy człowiek ma prawo do swobodnego uczestniczenia w życiu kulturalnym swojej społeczności, do korzystania ze zdobyczy kultury, do uczestniczenia w postępie nauki i do korzystania z jej dobrodziejstw". Te słowa i ich zestawienie przypominają z jednej strony o nieustającej potrzebie człowieka, by sztukę praktykować – z drugiej, o jego niezbywalnym prawie, by mieć do niej dostęp. Autor wyznacza kilka podstawowych reguł współpracy animatora w tej dziedzinie ze społecznością lokalną. Cytowany w tytule tekstu fragment wiersza W.H. Auden przypomina, że "pośród natężonego ruchu" warto podejmować tak ulotne zajęcia, jak poezja – lub animacja kultury (community arts), tworzyć wspólne sensy kultury za pomocą środków artystycznych.
(przeł. Agnieszka Gerwatowska)

Badanie – rozumienie – działanie społeczne. Projekt etnografii animacyjnej i etnograficznie zorientowanej animacji kultury - Tomasz Rakowski, Weronika Plińska
Źródła trudności komunikacyjnych w dyskursie o edukacji kulturalnej i animacji kultury - Barbara Fatyga
Profesjonalizacja kreatywności. Protokoły animacji - Agata Skórzyńska, Małgorzata Nieszczerzewska

Tekst ten podejmuje tematykę edukacji kulturalnej w kontekście przemian społeczno-kulturowych społeczeństwa informacyjnego, ze szczególnym naciskiem położonym na upowszechnianie nowych mediów, przede wszystkim internetu, oraz coraz większą rolę odgrywaną przez bogatą, wieloaspektową i heterogeniczną kulturę popularną. Główna teza głosi, że dostosowanie praktyki edukacji kulturalnej do współczesnej kultury może nastąpić jedynie poprzez odnowę etosu ludzi zajmujących się edukacją kulturalną i animacją kultury.

Animacja kultury a zmiana społeczna w kontekście community arts i community cultural development - Anna Rogozińska

Artykuł jest rozdziałem książki Miwon Kwon One Place after Another, stanowiącej krytyczne przedstawienie historii i praktyki site-specific art. Nurt ten pojawił się w latach 60-tych w odpowiedzi na postępujące utowarowienie sztuki i dominujący ideał autonomii i uniwersalności sztuki, łącząc się z wieloma innymi nurtami i formami sztuki współczesnej: land art, process art, performance art, conceptual art, installation art, institutional critique, community-based art, i public art. Twórcy site-specific art kładli szczególny nacisk na nierozdzielność dzieła sztuki i jego kontekstu, co najdobitniej wyraził Richard Serra: "to remove the work is to destroy the work". W rodziale Sitings of Public Art autorka proponuje rozważenie istniejących modeli site specificity, które przedstawia na przykładzie interwencyjnego modelu Serry opartego na rzeźbie oraz asymilacyjnego modelu Ahearna opartego na interakcji ze społecznością.
(przeł. Dominika Cieśla-Szymańska)

Dwie dekady muzeów (1989–2009). Siedziby instytucji sztuki współczesnej w Polsce na tle muzealnego boomu w Europie Środkowej - Katarzyna Jagodzińska

Z warsztatów kulturoznawczych

Artykuł zawiera rozważania na temat obrazu oraz roli upadku muru berlińskiego we współczesnej kulturze i świadomości mieszkańców Europy Środkowo-Wschodniej. Motyw muru analizowany jest tutaj w dwóch różnych kontekstach: w świetle antropologicznych i historycznych badań Jana i Aleidy Assmannów oraz Herfrieda Münklera, a także w odniesieniu do teorii symulakrów Jeana Baudrillarda. Tekst zawiera ponadto charakterystykę poszczególnych filmów, ukazując w ten sposób różnorodność interpretacyjną pojawiającą się w przypadku wątku muru, zarazem jednak wskazuje na ogólne tendencje obecne we współczesnym kinie niemieckim i odnosi je do sytuacji społeczno-politycznej po roku 1989.

Kultura post-religijna? O religii w obliczu jej współczesnych przemian - Izolda Topp

Omówienia i recenzje

Praktykowanie kulturalizmu - Grzegorz Godlewski

Recenzja z książki "Lokalnie: animacja kultury/community arts", red. Iwona Kurz, Warszawa 2008.

Uwagi na marginesie Muzeum Sztuki w Łodzi (ms2) - Magdalena Szcześniak, Łukasz Zaremba

Po I Zjeździe Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego

Wystąpienie prof. Andrzeja Mencwela, Honorowego Prezesa Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego wygłoszone na I Walnym Zjeździe PTK. Autor powtarza w nim tezę swojego wystąpienia na niedawnym Kongresie Kultury Polskiej – o szczególnym znaczeniu i wadze istnienia i działalności stowarzyszeń społecznych i kulturalnych. Takim stowarzyszeniem jest także Polskie Towarzystwo Kulturoznawcze, w którego działaniu wiedza łączy się z edukacją i animacją – to określa misję PTK. Zadaniem jego członków jest być i działać wszędzie tam, gdzie artykułuje się to, co społeczne, kulturalne i edukacyjne, oraz być inicjatorami i animatorami, znawcami i wychowawcami, społecznikami i obywatelami – ale nie „ekspertami” i klientami. Reguła elementarna jest naprawdę jedna: być w kulturze, nie ponad nią.

Sprawozdanie z obrad I Zjazdu Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego

Sprawozdania

"Polak, Żyd, artysta. Tożsamość a awangarda" – wystawa i konferencja w Muzeum Sztuki w Łodzi - Łukasz Biskupski
Sprawozdanie z konferencji „Style życia i obyczaje w perspektywie przemian wartości kulturowych” (Warszawa, 16–17 marca 2009) - Henryk Klawe, Weronika Pawilno-Pacewicz