Alternatywne sposoby świętowania niepodległości. Zobaczmy, jak robi to litewski zespół Synaesthesis

Date of publication: 04.11.2019
Średni czas czytania 6 minutes
print

17 listopada zapraszamy na widowisko  ...before, between and after... –  projekt audiowizualny poświęcony odzyskaniu niepodległości Litwy w roku 1990.

Synaesthesis – czołowy litewski zespół specjalizujący się w wykonawstwie muzyki najnowszej – zaprosił do współpracy młodych litewskich i polskich kompozytorów, którzy udostępnili swoje utwory: Dominykasa Digimasa, Juliusa Aglinskasa, Jagodę Szmytkę i Piotra Bednarczyka, a także rzeźbiarza i twórcę obiektów interaktywnych Vėjasa Aliukasa. Nie będzie to „zwyczajne” wykonanie muzyki, gdyż brzmienia są tu inspiracją dla gry świateł, które wraz z dźwiękami odgrywają rolę narratora. …before, between and after… to projekt audiowizualny poświęcony odzyskaniu przez Litwę niepodległości w 1990 roku.

17.11 | ...before, between and after... | Kup bilet! →

Projekt …before, between and after… (…przed, pomiędzy i potem…) to kontemplacja zmieniających się czasów, prowadzona ze współczesnej perspektywy. Przedstawienie powstało w roku 2017 jako alternatywna forma upamiętnienia rocznicy odzyskania niepodległości przez Litwę. Inspiracją dla jego twórców są lata wolności, które położyły podwaliny pod dojrzałe państwo litewskie oraz wydały nowe pokolenie ludzi kreatywnych i odważnie myślących. Pokolenie to zna świat podzielony murem berlińskim już tylko z podręczników historii; nigdy też nie było prześladowane za swoje przekonania, mogło więc w pełni wykorzystać swobodę myśli i wypowiedzi twórczej.

Spektakl audiowizualny …before, between and after… jest wspólnym dziełem kompozytorów litewskich (Dominykas Digimas, Julius Aglinskas) i polskich (Jagoda Szmytka oraz Piotr Bednarczyk), a także rzeźbiarza i twórcy obiektów interaktywnych Vėjasa Aliukasa. Praca ta prezentuje ich spojrzenie na otaczający świat oraz ich własne role w tym świecie. Wykonawcami będą członkowie Zespołu Muzyki Współczesnej Synaesthesis – jednej z najbardziej znanych i najwybitniejszych młodych formacji litewskich, w której składzie są również przedstawiciele wzmiankowanego tu nowego pokolenia.

Projekt składa się z instalacji świetlnej połączonej z wykonaniami sześciu utworów muzycznych. Światło i dźwięk stają się narratorami opowiadającymi o swoim własnym otoczeniu. To opowieść o nieskończonej liczbie mikroprocesów zachodzących w świecie pełnym relacji, wzajemnego przenikania się i wpływania jednych elementów na drugie. Całość jest spojrzeniem na to, co było kiedyś, jakim potem uległo przemianom – i co zdarzyło się w międzyczasie.

Prowadzony przez dyrygenta Karolisa Variakojisa i pianistkę Martę Finkelštein zespół Synaesthesis zyskuje uznanie w świecie wykonawstwa muzyki współczesnej. Misją tej grupy młodych ambitnych muzyków jest wprowadzanie eksperymentalnych dzieł autorstwa kompozytorów z Litwy i innych krajów do repertuaru koncertowego. Koncepcja artystyczna zespołu wykracza poza domenę dźwięku, obejmując także sfery kształtowania przestrzeni, światła, ruchu scenicznego i narracji – a zatem wszystkie te elementy, które czynią z profesjonalnej interpretacji muzyki sztukę wielowymiarową, zacierającą granice pomiędzy gatunkami.

Członkowie Synaesthesis ukończyli (lub kontynuują) studia na czołowych europejskich uczelniach muzycznych. Grupa współpracuje z przedstawicielami wielu dyscyplin sztuki, starając się stale przekraczać granice międzygatunkowe. Pod koniec 2017 roku osiągnięcia zespołu zostały uhonorowane Nagrodą dla Młodych Artystów litewskiego Ministerstwa Kultury, zaś w roku 2018 Synaesthesis objęło rezydencję przy Związku Kompozytorów Litewskich. Muzycy uczyli się od członków takich formacji jak Ictus, Klangforum Wien, Quatour Tana, Chordos oraz FortVio.

Synaesthesis regularnie występuje na Litwie podczas koncertów i festiwali muzyki współczesnej, m.in. Druskomanija w Wilnie i Druskiennikach, wileńskich festiwali AHEAD oraz GAIDA, a także w ramach rezydencji artystycznych w Druskiennikach (DAR) i Kintach. Grupa stawia też swoje pierwsze, lecz już bardzo pewne kroki na arenie międzynarodowej. W latach 2016 i 2017 muzycy uczestniczyli w Międzynarodowej Akademii Letniej (ISA) Konserwatorium Wiedeńskiego (Universität für Musik und darstellende Kunst Wien) w Austrii, w obu sezonach zdobywając nagrodę „Świeżo Skomponowane” za najlepszą premierę. W roku 2017 wystąpili też podczas festiwali muzyki współczesnej Melos Ethos na Słowacji oraz Crossroads w Salzburgu, zaś w 2019 koncertowali w Estonii i Holandii.