Debata o wydanej przez NCK książce o relacjach Kościoła z polską sztuką współczesną

Data publikacji: 03.04.2017
Średni czas czytania 5 minut
drukuj

W piątek, 31 marca 2017, odbyła się debata poświęcona wydanej przez NCK książce „Sztuka polska a Kościół dzisiaj”. Spotkanie towarzyszyło XXIII Targom Wydawców Katolickich, na których dzień wcześniej ogłoszono decyzję jury o nagrodzeniu tej publikacji nagrodą FENIKS 2017 w nowoutworzonej kategorii "Sztuka".

Debata o wydanej przez NCK książce o relacjach Kościoła z polską sztuką współczesną
Fot. Aleksandra Burska debata 31.03

Zaproszeni goście

Spotkanie odbyło się w Sali Koncertowej Zamku Królewskiego w Warszawie i wzięli w nim udział, poza publicznością targową, czterej spośród jedenaściorga współautorów książki jako dyskutanci: ks. prof. Witold Kawecki (redaktor naukowy książki, autor wstępu i rozdziału o istocie kompetencji kulturowych Kościoła), ks. prof. Andrzej Draguła z Uniwersytetu Szczecińskiego (autor rozdziału o sporze kulturowym między Kościołem a społeczeństwem), prof. Jacek Kopciński z Instytutu Badań Literackich PAN (autor rozdziału o miejscu i roli Kościoła w dzisiejszej polskiej kulturze teatralnej) oraz prof. Jan Stanisław Wojciechowski z warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych (autor rozdziału o rzeźbie współczesnej w perspektywie kulturowej odpowiedzialności Kościoła w Polsce). Spotkanie poprowadził Marek Horodniczy z Narodowego Centrum Kultury.

Najważniejsze punkty debaty

Ks. prof. Witold Kawecki podkreślił prowokacyjny, nielaurkowy charakter książki i wyraził satysfakcję z decyzji o jej nagrodzeniu Feniksem mimo że książka wskazuje na wiele zaniechań i nieporozumień dotyczących relacji Kościoła ze sztuką współczesną. Wskazał na wydarzenia z tej dziedziny poruszające dziś opinię publiczną („Golgota Picnic”, „Klątwa”) jako na dowód słuszności słów Papieża Pawła VI o „zionącej przepaści” między światem sztuki a Kościołem. Prof. Jacek Kopciński poszedł jeszcze dalej mówiąc nie tylko o przepaści ale wręcz o „małej wojnie kulturowej” prowadzonej przez część środowiska teatralnego, któremu nie chodzi o dialog ale o podsycanie konfliktu. Ks. prof. Andrzej Draguła, podkreślając swoją wiarę w dialog, wskazał na nowy problem związany z pojęciem postsekularyzmu i dokonywaniem przez sztukę nawiązań do materii religijnej w ramach „alternatywnej rzeczywistości religijnej”. Wyraził podejrzenie czy podjęcie przez Kościół dialogu z tym nurtem nie okaże się wyzwaniem nawet trudniejszym. Prof. Jan Stanisław Wojciechowski, podzielając optymizm dla dialogu (do którego jego zdaniem artyści są dziś gotowi bardziej niż kiedykolwiek) stwierdził, że wojna kulturowa odbywa się raczej w mediach niż w łonie samej sztuki, gdzie dotychczasowa „siła niewiary” wyczerpuje się i ustępuje właśnie owemu postsekularnemu „głodowi Boga”. Ks. prof. Draguła wskazał na potrzebę rozwoju „teologii kultury” jako zdolności teologicznej interpretacji zjawisk kulturowych poprzedzającej interpretację moralną a wykraczającej poza kościelną krytykę artystyczną. Prof. Kopciński wskazał nie na brak kościelnej analizy sztuki ale na brak silnej inspiracji duchowej dla sztuki jako na istotę problemu. Jednocześnie uznał postsekularyzm za nurt który nie wydał duchowo żywych dzieł a jedynie obraca symbolami wykrawanymi z „trupa chrześcijaństwa” (wyrażenie które ks. prof. Draguła woli zastąpić słowami Dariusza Karłowicza o „masie upadłościowej chrześcijaństwa”). Prof. Wojciechowski, podejmując dialog z ks. prof. Kaweckim, wyraził przekonanie że świat artystyczny jest gotów do dialogu, Kościół nie jest.

Zachęcamy do zapoznania się ze spisem treści oraz z Wprowadzeniem do nagrodzonej książki.

Przy okazji zamkowej debaty eNCeK Radio przeprowadziło wywiad z ks. prof. Witoldem Kaweckim, współautorem i redaktorem nagrodzonej książki. Zapraszamy do jego wysłuchania na stronie naszej stronie.

 

Książka jest dostępna w sklepie NCK oraz w naszych punktach sprzedaży.