Zaproś nas do... odwagi!

Data publikacji: 22.12.2017
Średni czas czytania 7 minut
drukuj

Gminny Ośrodek Kultury w Pomiechówku od kwietnia do listopada 2017 brał udział w projekcie „Zaproś nas do siebie!”, prowadzonym przez Dział Szkoleń i Profesjonalizacji Narodowego Centrum Kultury. Od początku mieliśmy przeświadczenie, że jest to elitarne grono - wszak tylko 20 domów kultury w Polsce, a to, że dostaliśmy się z drugiego miejsca na liście rankingowej stało się dodatkową motywacją!

Zaproś nas do... odwagi!
Fot. Adam Kajda Agnieszka Brzezińska-Brańska i Martyna Englert podczas VI wizyty studyjnej

Byliśmy mocno zainspirowani edycją 2016, ale szybko okazało się, że program zdecydowanie przerósł nasze oczekiwania. Dostaliśmy dużo więcej, niż mogliśmy się spodziewać.

„Zaproś nas do siebie! 2017” realizowany był w formie wizyt studyjnych, spotkań i konsultacji z ekspertami, wspierających przygotowanie oferty programowej na 2018 rok i wzmocnienie marki instytucji kultury, osadzonej na tożsamości miejsca. To sprawa niebagatelna w odniesieniu do prowadzonej przez Gminę Pomiechówek modernizacji Gminnego Ośrodka Kultury w Pomiechówku. Program pomagał także w odkryciu lokalnych kontekstów kulturowych oraz przeprowadzeniu diagnozy potrzeb kulturalnych społeczności lokalnej gminy Pomiechówek.

Każda z wizyt okazywała się studnią inspiracji. Z warszawskich instytucji, zwłaszcza z Muzeum Powstania Warszawskiego, przywieźliśmy przekonanie, że współpraca z wolontariuszami musi mieć charakter systemowy. Później - dzięki szkoleniom Kadry Kultury - mogliśmy się w tym temacie wzmocnić i poznać szczegółowe zasady owocnego współdziałania. W Lublinie poznaliśmy, jak działać "z" mieszkańcami, a nie tylko "dla" mieszkańców. Potwierdziło to dodatkowo naszą intuicję (zaszczepioną podczas udziału w 2013 w programie Dom Kultury + Inicjatywy lokalne), że możemy uwolnić się od "przekleństwa" oferty, tworzenia błyskotliwych rozwiązań. Możemy o nie spytać naszych mieszkańców - i zaprosić do ich współtworzenia. Angażować ludzi do odnajdywania w sobie twórczego potencjału - to streszcza nasze motto "Działaj z PomPĄ". W Krakowie poznaliśmy sekret: tylko pasja przyciąga. Pracując z pasją mamy gwarancję, że ludzie będą chcieli się do nas dołączyć. Niezwykłym doświadczeniem był lipcowy pobyt w Parku Dzieje, gdzie zostaliśmy niejako dołączeni do rzeszy blisko dwustu wolontariuszy, tworzących fenomenalne widowisko plenerowe "Orzeł i Krzyż".

Bodaj najmocniejszym akcentem była wizyta w Małopolsce. Uwagi naszego przewodnika, Piotra Idziaka nie pozwalały przeoczyć żadnego z ważnych elementów pracy osadzonej w dziedzictwie lokalnym Kielc, Michniowa czy Gorlic. Nie tylko wreszcie (dzięki genialnej pani Kasi z Muzeum PTTK w Gorlicach) zrozumieliśmy, o co właściwie chodziło w I wojnie światowej, ale i pojęliśmy, że w każdej miejscowości są ukryte lokalne wątki, a naszym zadaniem jest ich wydobycie. Zaangażowanie społeczności lokalnej w procesie odkrywania swoich korzeni buduje tożsamość. To przesłanie wzmocniła jeszcze wizyta podsumowująca na Śląsku. Trudno zapomnieć czernickie przestawienie oparte na wspomnieniach mieszkańców czy bogactwo niepozornego muzeum regionalnego w Suszcu. Hurdu_hurdu! Ileż odcieni ma polska kultura!

Dodać należy, że efektem współpracy nawiązanej w ramach programu "Zaproś nas do siebie! 2017" jest też udział gminy Pomiechówek w ogólnopolskim projekcie "Nasze Wielkie Historie”, dofinansowanym ze środków Programu Wieloletniego „Niepodległa” na lata 2017-2021. To była realnie nasza pierwsza taka ścisła styczność z młodzieżą, która w okolicy wieku gimnazjalnego zazwyczaj traci kontakt z naszym ośrodkiem kultury. To był też trening współpracy ze szkołami, który już rodzi nowe pomysły. Przetestowanie drogi zbierania lokalnych historii traktujemy jako świetne przygotowanie do organizacji - razem ze społecznością szkoły - jubileuszu 80-lecia Szkoły Podstawowej im. Wiktora Thommee w Pomiechówku, której powstanie łączy się z postacią premiera II RP Sławoja Felicjanie Składkowskiego. To o nim przecież, wiernym legioniście Piłsudskiego, mówiła nasza pomiechowska plansza wystawy "Nasze Wielkie Historie".

Realizujemy lekcje historyczne na bazie filmu "Stacja Pomiechówek" przygotowanego w ramach projektu ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dzięki programowi "Zaproś nas do siebie! 2017”, mamy odwagę sięgania po trudne a ważne tematy, np. związane z akcją zbrojną oddziału Mieczysława Dziemieszkiewicza (ps. Rój) na stacji w Pomiechówku. Zginęło wówczas trzech mieszkańców, którym władza ludowa w latach 70. XX wieku postawiła pomnik, czyniąc z nich bohaterów. Kontrowersyjny kamień na stacji dzielił lokalną społeczność. O działalności Żołnierzy Niezłomnych nie mówiło się wcale. Teraz - dzięki "Zaproś nas do siebie! 2017" - mamy odwagę mierzyć się z trudną historią Polski w jej lokalnych kontekstach. W przyszłym roku jeszcze intensywniej będziemy drążyć kolejne trudne zagadnienie: odkrywamy III Fort w Pomiechówku - mazowiecką katownię, miejsce pamięci narodowej.

Wizyty studyjne otwierały nam oczy i umysł, dostarczając niezliczonych natchnień. Ten program, wzmacniający kompetencje pracowników instytucji kultury, dał kadrze PomPY Pomiechówek nową odwagę, by zawalczyć o jakość więzi społecznych i jeszcze lepsze organizowanie aktywności kulturalnej w naszej gminie.

Paradoksalnie program "Zaproś nas do siebie! 2017" zabrał nam sporo czasu, ale dał mnóstwo satysfakcji oraz trudnych do przecenienia kontaktów w ogólnopolskiej sieci kultury. Dodał wagony motywacji i dobrej energii. Praca w kulturze ma sens! Nie tylko dla nas, ale - może przede wszystkim - dla przyszłych pokoleń.

Dziękuję - Agnieszka Brzezińska-Brańska, dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Pomiechówku