Niedorozmowy. Kategoria niezrozumiałości w poezji Krystyny Miłobędzkiej

Data publikacji: 14.07.2012

Praca nagrodzona w 2010 roku

Piotr Bogalecki

O książce:

Hermeneutyka przyzwyczaiła nas do traktowania sztuki interpretacji słowa poetyckiego jako jednej z form realizacji uniwersalnego modelu rozmowy. Udana rozmowa - przypominał Hans Georg Gadamer – daje jej uczestnikom poczucie porozumienia, wzbogacając zarazem ich wyjściowe horyzonty. Krystyna Miłobędzka komplikuje jednak ów optymistyczny obraz mówiąc o niedorozmowach, a Piotr Bogalecki konsekwentnie podąża tropem wyznaczonym przez poetkę. W krótkim, acz treściwym, Wprowadzeniu do swojej monografii zapowiada: Wiersze Miłobędzkiej będziemy zatem czytać nie jako „rozmowy”, ale – by nawiązać do użytego w tytule neologizmu jej autorstwa – jako „niedorozmowy”, wskazując z jednej strony na trudną do uchwycenia „niejasność jej poezji”, z drugiej zaś na wybór niezrozumiałości jako jednej z podstawowych – obok dziecięcości, gry (zabawy) czy konkretności – kategorii interpretacyjnych pracy. Zagłębienie się w świecie niedorozmów Krystyny Miłobędzkiej wymaga dekonstrukcyjnej korekty strategii hermeneutycznych, uwzględniającej materialny i performatywny wymiar jej poezji. Uzasadnienia dla tej korekty autor monografii poszukuje w „założycielskich” tekstach nowoczesnej liryki, rozwijając stopniowo ich konteksty filozoficzne. Dla tytułowej „niezrozumiałości” w poezji Miłobędzkiej najważniejszy okazuje się wyeksponowany już przez Friedricha Schillera kontekst zabawy (gry). Strategie wypróbowywane przez poetkę aktywizują odbiorcę jako członka potencjalnej wspólnoty, opartej nie - jak w Gadamerowskim modelu rozmowy - na podzielaniu znaczeń, lecz właśnie na doświadczeniu uczestnictwa w grze. Grając z dobrym nastrojem Miłobędzka nastraja nas na wspólnotę – to przedostatnie zdanie książki. Ostatnie nawiązuje natomiast wyraźnie do rozważań o semantyce kategorii niezrozumiałości z Wprowadzenia do monografii: Niezrozumiałość jest błogosławioną winą poezji.

prof. Anna Zeidler-Janiszewska - przewodnicząca Komisji Konkursowej

O autorze:

Piotr Bogalecki (ur. 1983) - doktor nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa, absolwent Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych Uniwersytetu Śląskiego (filologia polska, kulturoznawstwo) oraz Akademii Artes Liberales. Pracuje jako adiunkt w Katedrze Literatury Porównawczej Uniwersytetu Śląskiego. Redaktor działu "Idee" w dwutygodniku kulturalnym "artPAPIER", wspólredaktor książki zbiorowej Umaszynowienie (Szczecin 2009). Mieszka w Chorzowie.

Książkę można kupić  m.in. w siedzibie NCK (Płocka 13, Warszawa) i w księgarni internetowej.